BOSHLАNG‘ICH SINF O’QUVCHILАRINING FIKRLАSH QOBILIYАTINI RIVOJLАNTIRISHNING PEDAGOGIK JIHATLARI
DOI:
https://doi.org/10.54613/ku.v16i.1331Keywords:
boshlang‘ich ta’lim, fikrlash qobiliyati, pedagogik yondashuv, interfaol metodlar, reflektiv mashqlar, guruh ishlari, mantiqiy va ijodiy fikrlash.Abstract
Ushbu maqolada boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining fikrlash qobiliyatini rivojlantirish jarayonida pedagogik yondashuvlarning ahamiyati ilmiy-nazariy va amaliy jihatdan chuqur tahlil qilinadi. Tadqiqot davomida interfaol mashqlar, reflektiv mashqlar, guruh ishlari, rolli o‘yinlar va multimediya vositalari kabi pedagogik metodlarning o‘quvchilarning mantiqiy, tanqidiy va ijodiy fikrlash ko‘nikmalariga ta’siri o‘rganildi. Shu bilan birga, o‘qituvchining faol pedagogik qo‘llab-quvvatlashi, xavfsiz va konstruktiv ijtimoiy muhitning mavjudligi, shuningdek, pedagogik jarayonning tizimli va didaktik asosda tashkil etilishi fikrlash qobiliyatini samarali rivojlantirishga katta hissa qo‘shishi aniqlangan.
Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining fikrlash qobiliyati ularning shaxsiy rivojlanishi, akademik muvaffaqiyati va ijtimoiy kompetensiyalarini shakllantirish bilan chambarchas bog‘liqdir. Interfaol va reflektiv pedagogik yondashuvlar o‘quvchilarda muammolarni hal qilish, mantiqiy tahlil, qaror qabul qilish va ijodiy fikrlash ko‘nikmalarini mustahkamlashda muhim vosita sifatida xizmat qiladi. Shu bilan birga, guruh ishlari va rolli o‘yinlar orqali o‘quvchilarning ijtimoiy kommunikatsiyasi, empatiyasi va hamkorlik ko‘nikmalari rivojlantiriladi, multimediya vositalari esa fikrlash jarayonini interaktiv va vizual tarzda qo‘llab-quvvatlaydi.
Maqolada olingan natijalar pedagogik jarayonni tashkil etishda tizimli, integratsiyalashgan va didaktik yondashuvni joriy etishning muhimligini ilmiy jihatdan tasdiqlaydi. Tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, interfaol metodlar, reflektiv mashqlar, guruh ishlari va o‘qituvchining faol pedagogik qo‘llab-quvvatlashi boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining fikrlash qobiliyatini samarali rivojlantirishda hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Bronfenbrenner, U. (2020). Ecological systems theory: Understanding human development (pp. 1–350). New York, NY: Routledge.
2. Johnson, D. W. (2021). Cooperative learning in diverse classrooms: Strategies for inclusive education (pp. 15–210). Boston, MA: Pearson.
3. OECD. (2022). Global education monitoring report: Fostering intercultural competence in schools (pp. 1–185). OECD Publishing. https://www.oecd.org/education
4. Piaget, J. (2018). The psychology of intelligence (pp. 1–294). London, UK: Routledge.
5. Smith, R. (2020). Intercultural communication skills for young learners (pp. 10–165). London, UK: Bloomsbury Academic.
6. UNESCO. (2021). Promoting global citizenship education in primary schools (pp. 1–120). UNESCO Publishing. https://unesdoc.unesco.org/
7. Vygotsky, L. S. (2019). Mind in society: The development of higher psychological processes (M. Cole, V. John-Steiner, S. Scribner, & E. Souberman, Eds.) (pp. 23–150). Cambridge, MA: Harvard University Press.
8. O‘zbekiston Respublikasi Ta’lim Tadqiqot Instituti. (2023). Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarining didaktik va ijtimoiy kompetensiyalarini rivojlantirish bo‘yicha tadqiqotlar (pp. 1–89). Toshkent: O‘qituvchi nashriyoti.
9. Kalendarova, Z. K. (2024). O‘quvchilarning kommunikativ savodxonligini ta’minlashda dars materiallarini tanlash. Kokand University Research Base, 17–23.
Downloads
Published
Iqtiboslik olish
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.