ПУЛ ОҚИМЛАРИНИ САМАРАЛИ БОШҚАРИШДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ЗАМОНАВИЙ МОДЕЛЛАР ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБАЛАР

ПУЛ ОҚИМЛАРИНИ САМАРАЛИ БОШҚАРИШДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ЗАМОНАВИЙ МОДЕЛЛАР ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБАЛАР

Authors

  • Иброҳимжон Фозилжонов Тошкент халқаро университети Бизнес ва инновацион таълим факультети декани, и.ф.б.ф.д., доцент

DOI:

https://doi.org/10.54613/ku.v15i.1230

Keywords:

Пул оқимлари, молиявий барқарорлик, динамик прогнозлаш, пул айланиш цикли, нолга асосланган буджетлаштириш, сунъий интеллект, ликвидлик, рискларни бошқариш, ишчи капитал, инвестиция самарадорлиги, рақамли трансформация, молиявий бошқарув.

Abstract

Ушбу мақолада корхоналар молиявий барқарорликни таъминлашда пул оқимларини самарали бошқариш усуллари ва замонавий моделларнинг амалий аҳамияти таҳлил қилинган. Тадқиқотда назарий таҳлил, халқаро амалиётларни қиёсий ўрганиш ҳамда иқтисодий кўрсаткичлар асосида баҳолаш усуллари танланган. Натижалар шуни кўрсатадики, динамик пул оқими прогнозлаш, пулнинг айланиш цикли (Cash Conversion Cycle), нолга асосланган буджетлаштириш (Zero-Based Budgeting)  ва сунъий интеллектга асосланган башоратлаш моделлари корхоналарда ликвидликни ошириш, хавфларни камайтириш ва ортиқча пул маблағларидан самарали фойдаланишда муҳим восита ҳисобланади. Халқаро тажриба мисолида АҚШ, Германия, Япония ва Сингапурда ушбу жараёнларнинг ўзига хос ёндашувлари таҳлил қилиниб, уларнинг устувор жиҳатлари очиб берилган. Пул оқимларини бошқаришда асосий эътибор ликвидликни таъминлаш, рискларни бошқариш ва эркин пул оқимини самарали инвестицияларга йўналтиришга қаратилиши лозим.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Бригам, Е. Ф., Эрхардт, М. К. (2017). Молиявий менежмент: назария ва амалиёт. – 15-нашр. Cengage Learning.

2. Росс, С., Вестерфилд, Р., Жаффе, Ж. (2019). Корпоратив молия. – 12-нашр. McGraw-Hill Education.

3. Гитман, Л. Ж. (2018). Менежериал молия принциплари. – 15-нашр. Pearson Education.

4. Коллер, Т., Гоедхарт, М., Весселс, Д. (2020). Қийматни баҳолаш: Корхоналар қийматини ўлчаш ва бошқариш. – 7-нашр. Wiley.

5. PricewaterhouseCoopers (PwC). (2023). Global Treasury Survey Report. – PwC нашри.

6. Deloitte. (2024). CFO Insights: The Future of Cash Flow Forecasting. – Deloitte Research.

7. Helfert, E. A. (2001). Financial Analysis: Tools and Techniques. – McGraw-Hill.

8. Fabozzi, F. J. (2009). Handbook of Finance, Vol. II: Investment Management and Financial Management. – Wiley.

9. Emery, D., Finnerty, J. (2017). Corporate Financial Management. – Pearson Higher Education.

10. Astanakulov, O., Eid, M., Khushvakt, K., Muslimakhon, S. (2025). IoT Innovations for Transforming the Future of Tourism Industry: Towards Smart Tourism Systems. Journal of Intelligent Systems and Internet of Things, 153–164.

11. Тўхлиев, И. Ш., Мавлонов, Қ. (2021). Молиявий менежмент. – Тошкент: Иқтисодиёт.

12. Хайдаров, А. (2022). Корхоналарда пул оқимларини бошқаришда замонавий моделлар. – Тошкент: Молия нашриёти.

Published

2025-06-30

Iqtiboslik olish

Фозилжонов, И. (2025). ПУЛ ОҚИМЛАРИНИ САМАРАЛИ БОШҚАРИШДА ҚЎЛЛАНИЛАДИГАН ЗАМОНАВИЙ МОДЕЛЛАР ВА ХАЛҚАРО ТАЖРИБАЛАР. QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 15, 149–153. https://doi.org/10.54613/ku.v15i.1230

Issue

Section

Pedagogika / Pedagogy
Loading...