ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALARNING BOLALAR ERTAK O‘QISH USLUBINI O‘ZGARTIRISHIGA TA’SIRI

ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALARNING BOLALAR ERTAK O‘QISH USLUBINI O‘ZGARTIRISHIGA TA’SIRI

Authors

  • Gulnora Nasirova Filologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), Oʻzbekiston davlat jahon tillari universiteti

DOI:

https://doi.org/10.54613/ku.v16i.1316

Keywords:

texnologiya, raqamli o‘qish, bolalar, hikoya o‘qish, elektron kitoblar, savodxonlik rivoji, multimodal o‘qish, qiziqish

Abstract

Ushbu maqolada zamonaviy raqamli texnologiyalarning bolalar hikoya o‘qish madaniyatiga ta’siri, o‘quv jarayonidagi multimodal vositalarning roli va ular orqali shakllanayotgan yangi o‘qish tajribasi tahlil qilinadi. Raqamli o‘qish shakllari — elektron kitoblar, audiokitoblar, mobil ilovalar, interaktiv platformalar — bolalarning tasavvuri, kognitiv jarayonlari, motivatsiyasi va matn bilan o‘zaro munosabatini qanday o‘zgartirayotgani ilmiy manbalar asosida yoritiladi. 2000-yildan 2024-yilgacha chop etilgan mashhur bolalar asarlari (“Harry Potter”, “Diary of a Wimpy Kid”, “Percy Jackson”, “The Ickabog”, “Amari and the Night Brothers”, “Skandar and the Unicorn Thief”) misolida multimodal taqdimotning o‘qishga qiziqishni oshirishi, ijtimoiy-emotsional idrokni kuchaytirishi va o‘quvchini faol ishtirokchi sifatida jarayonga jalb qilishi ko‘rsatib beriladi. Shuningdek, raqamli formatlarning ayrim cheklovlari — diqqatning chalg‘ishi, chuqur o‘qishning susayishi va vizual yuklamaning ortishi — ilmiy tadqiqotlar asosida tahlil qilinadi. O‘zbek bolalar adabiyotining raqamli talqinlari bo‘yicha misollar (ertaklarning audioversiyalari, mobil ilovalar, interaktiv hikoyalar) esa milliy tajribadagi yangi tendensiyalarni yoritadi. Maqola xulosasida bosma va raqamli vositalar o‘rtasida muvozanat saqlash, pedagogik nazoratni kuchaytirish va yoshga mos raqamli o‘qish strategiyalarini qo‘llash bolalar savodxonligini samarali rivojlantirishda muhim omil ekanligi ta’kidlanadi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Collins R. Children’s Digital Reading Practices. – London: Routledge, 2018. – 210 p.

2. Johnson L., Smith E.A. Digital Reading and Child Literacy in the Post-Pandemic Era. – New York: Academic Press, 2022. – 210 p.

3. Kinney J. Diary of a Wimpy Kid. – New York: Amulet Books, 2007–2023. – 224 p.

4. Neumann J. Digital Storytelling and Early Reading Development. – Berlin: Springer, 2019. – 120 p.

5. O‘zbek bolalar ertaklari. Multimedia to‘plami. – Toshkent: Bolalar nashriyoti, 2021. – 120 b.

6. Palacio R.J. Wonder. – New York: Alfred A. Knopf, 2012. – 315 p.

7. Riordan R. Percy Jackson and the Olympians. – New York: Disney Hyperion, 2005–2023. – 375 p.

8. Rowling J.K. The Ickabog. – London: Little, Brown Books for Young Readers, 2020. – 304 p.

9. Rutter H. The Boy Who Made Everyone Laugh. – London: Scholastic UK, 2021. – 320 p.

10. Smith E.A., Johnson L. Digital Reading and Child Literacy in the Post-Pandemic Era. – New York: Academic Press, 2022. – 210 p.

Published

2025-11-10

Iqtiboslik olish

Nasirova, G. (2025). ZAMONAVIY TEXNOLOGIYALARNING BOLALAR ERTAK O‘QISH USLUBINI O‘ZGARTIRISHIGA TA’SIRI. QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 16, 112–114. https://doi.org/10.54613/ku.v16i.1316
Loading...