SOVETLAR HUKUMRONLIGI YILLARIDA ICHKI ISHLAR IDORALARI TIZIMINING YUZAGA KELISH BOSQICHLARI VA FAOLIYATI

SOVETLAR HUKUMRONLIGI YILLARIDA ICHKI ISHLAR IDORALARI TIZIMINING YUZAGA KELISH BOSQICHLARI VA FAOLIYATI

Authors

  • Mashhura Temirova Qo‘qon universiteti dotsenti

DOI:

https://doi.org/10.54613/ku.v15i.1203

Keywords:

sovetlar, “shig‘ovul”, ichki ishlar, qaror, farmon, “posbon”, jinoyat, jamoat, aholi, profilaktik, qonun, nizom, “mirshab”, uyushgan jinoyatchilik.

Abstract

Mazkur maqolada Chor Rossiyasi va sovetlar hukumronligi yillarida O‘zbekistonda ichki ishlar idoralarining tashkil etishi jarayonlari, ularning dastlabki nomlanishi, vazifalari huquqiy asoslarini mustahkamlanishi, ichki ishlar sohasini takomillashtirish uchun respublikada olib borilgan islohatlar, qarorlar, farmonlar va ularning amaldagi natijalari ilmiy asosda tahlil etilgan. Shunidek, 1917 yil 13 dekabrda Turkiston Markaziy ijroiya qo‘mitasi tomonidan “Turkiston Respublikasining sovet milisiyasi to‘g‘risida”gi nizomi tasdiqlanganligidan keyingi jarajonlar to‘g‘risida so‘z boradi.  XKSning 1918 yil 29 yanvarda Turkiston o‘lkasi “Zaxira kadrlarini yaratish va militsiyani qayta tashkil etish to‘g‘risida”gi 17-sonli buyrug‘i e’lon qilinishi natijasida Yangi militsiyani tashkil etish va kadrlar tayyorlash ishiga rahbarlik qilish uchun 1918 yil 30 yanvarda “Turkiston o‘lkasi shahar va tumanlari militsiya inspektori boshqarmasining bo‘limi” tashkil etilganligi va uning joylardagi ijrosi to‘grisidagi masalalar tahlil etilgan. Shuningdek maqolada sovetlar hukumronligining dastlabki yillaridagi respublikadagi jinoyatchilik va huquqbuzarlik holatlari islohatlardan keyingi jarayonlar bilan aniq tahlillar asosida qiyosiy o‘rganilgan. Bundan tashqari olingan tahlil natijalari asosida ichki ishlar sohasi hodimlarini ish samaradorligini oshirishga doir taklif va xulosalar ishlab chiqilgan.

Foydalanilgan adabiyotlar:

Каримов И.А. Ўзбекистон Республикаси ички ишлар идоралари ходимларига байрам табриги. Ўзбекистон Республикаси Президенти девонининг нашри. Хабарнома № 4. (Пресс- бюллетень). 2007 йил, октябрь, ноябрь, декабрь. Тошкент, 6-7 бетлар.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.10.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.39.

Ўзбекистон Республикаси Ички Ишлар Вазирлиги. Тарих: Хотира, Хулоса ва Сабоқлар. Тошкент-2024. –Б.20.

O‘zMA Р-25 -fond -1 ro‘yxat. 6-ish; 9--varaq.

МДА Ўз ССР Ф-339 Р-1. й/ж 664; 40-в.

Ўз.Р. МДА Р-39 Р-1. й/ж 63; 59-в.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.43.

Ўзбекистон Республикаси Ички Ишлар Вазирлиги. Тарих: Хотира, Хулоса ва Сабоқлар. Тошкент-2024. –Б.24

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.48.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.49.

Ерметов.А. Ўзбекистонда ички ишлар органлари фаолияти (1925-1991 йй) Тарих фанлари доктори илмий даражасини олиш учун таййорлаган дисс. –Т 2019. –Б.49-50

Рахмат Рафик. Ўзбекистоннинг Ички ишлар комиссарлиги ва унинг Шўро тузилишидаги усули. / Қизил

Ўзбекистон, 1925 йил 22 апрель, 108-сон.

Эролкин М . Развития органов милиции в Советском государстве. Москва, 1967. -С.44.

Ерметов.А. Ўзбекистонда ички ишлар органлари фаолияти (1925-1991 йй) Тарих фанлари доктори илмий даражасини олиш учун таййорлаган дисс. –Т 2019. –Б.49-52

ЎР МА, 86-фонд, 1-рўйхат, 3192-иш, 478-варак

ЎР МДА, 86-фонд, 1-рўйхат, 2151-иш, 382-385-варақлар.

Ерметов.А. Ўзбекистонда ички ишлар органлари фаолияти (1925-1991 йй) Тарих фанлари доктори илмий даражасини олиш учун таййорлаган дисс. –Т 2019. –Б.54

O‘R PDA, 58-fond, 1-ro‘yxat, 751-ish, 27-28-varaklar.

O‘R PDA, 58-fond, 3-ro‘yxat, 755-ish, 101-varak

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.56.

Кизилов И.И. НКВД РСФСР (1917-1930 гг). М., 1969. –С.141.

Арипов Р. Из истории госбезопасности Узбекистана (1917-1935 гг.). –Т., 1967. – С.45.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.62.

Ташкентская школа милиции. Ташкент. Изд-во ТШМ, 1964, –С.31.

Қодиров Қ.Б. Тарих: Ўзбекистон ички ишлар органлари фаолиятидан: Ўқув қўлланма / – Т.: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, 2020. – Б.64

Уразаев Ш. Ташкентский Совет в годы Великой Отечественной войны. Т., «Узбекистан», 1968, –С.53.

Положение о военных трибуналах в местностях, объявленных на военном положении, и в районах военных действий. Ведомости Верховного Совета СССР. 1941. № 29.–С.34.

Published

2025-06-30

Iqtiboslik olish

Temirova, M. (2025). SOVETLAR HUKUMRONLIGI YILLARIDA ICHKI ISHLAR IDORALARI TIZIMINING YUZAGA KELISH BOSQICHLARI VA FAOLIYATI. QO‘QON UNIVERSITETI XABARNOMASI, 15, 82–85. https://doi.org/10.54613/ku.v15i.1203

Issue

Section

Pedagogika / Pedagogy
Loading...